تأثیر زئولیت و کمپوست گاوی بر جذب کادمیم و برخی عناصر ضروری گندم در خاک آلوده

با توجه به اهمیت گندم در تغذیه انسان و همچنین وجود غلظت­های بالای فلزات سنگین و سمی در اراضی آلوده، بررسی اثر زئولیت و کود گاوی کمپوست شده و نقش آنها در تعدیل آلودگی و تغذیه گندم حائز اهمیت می­باشد. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای مورد مطالعه شامل مقادیر مختلف زئولیت و کمپوست هر کدام بصورت صفر، 5/0%، 1% و 5/1 درصد براساس درصد وزنی خاک بود. نتایج نشان داد که تأثیر زئولیت، کمپوست و اثر متقابل زئولیت و کمپوست بر مقدار کادمیم، نیتروژن، فسفر و پتاسیم موجود در ریشه، ساقه و دانه در سطح یک درصد معنی‌دار بود. بیشترین مقدار کادمیم در بخش‌های مختلف اندام گیاه در شرایط عدم مصرف زئولیت و کمپوست و کمترین آن در شرایط مصرف 5/1 درصد زئولیت به همراه 5/1 درصد کمپوست مشاهده شد و تفاوت بین آنها معنی‌دار بود. بیشترین مقدار نیتروژن، فسفر و پتاسیم در ریشه، ساقه و دانه در شرایط مصرف 5/1 درصد زئولیت به همراه 5/1 درصد کمپوست و کمترین مقدار عناصر فوق در شرایط عدم مصرف زئولیت و کمپوست مشاهده شد و تفاوت آنها نیز از لحاظ آماری معنی‌دار بود. نتایج کلی آزمایش نشان داد که کاربرد زئولیت و کمپوست در اراضی آلوده به کادمیم از طریق کاهش آلودگی و آسیب‌های ناشی از آن و نیز در جهت افزایش جذب عناصر ضروری مؤثر واقع شود.